Türkiye mimarlık tarihine büyük katkıları olan Prof. Dr. Doğan Kuban, geçtiğimiz ay 95 yaşında hayatını kaybetti. Türkiye ve İstanbul’un mimari mirasını inceleyen birçok önemli çalışmaya imza atan Doğan Kuban, 2019 yılında Cumhurbaşkanlığı Mimarlık Ödülü’ne layık görülmüştü. Prof. Dr. Doğan Kuban; mimar, restoratör ve tarihçi kimliklerinin yanı sıra çok değerli bir akademisyen ve sektördeki birçok profesyonelin de hocasıydı.
Doğan Kuban, 1926 yılında Paris’te doğdu. 1950’lerde İtalya’da Rönesans mimarlığı üzerinde çalışmalar yapan Kuban, 1962’de konuk öğretim görevlisi olarak ABD’de ders verdi. 1973-76 yılları arasında İTÜ Mimarlık Fakültesi’nde dekanlık yaptı.
Türkiye’de ilk kez, mimarlık tarihinin sanat tarihinden bağımsız bir alan olarak ele alınması gerektiğini savundu ve bu yönde çalışmalar yürüttü. İTÜ Mimarlık Fakültesi’nde Mimarlık Tarihi ve Restorasyon Enstitüsü’nün kurulması için çalıştı. 1974’te kuruluşu tamamlanan enstitünün başkanlığını yaptı.
1981’de Anıtlar Yüksek Kurulu’nun başkan yardımcılığına getirildi ve kurulun dağıldığı 1983 yılına kadar, buradaki görevini sürdürdü. Restorasyon, onarım ve koruma üzerine çalıştı. ABD’li meslektaşı Cecil Striker ile birlikte İstanbul’daki Kalenderhane Camii’nin restorasyon çalışmalarını yürüttü.
Batılı araştırmacıların İslam sanatını homojen bir bütün gibi görüp ele almalarının yanlış bir yaklaşım olduğunu, aynı dini paylaşmalarına karşın çeşitli İslam ülkeleri sanatlarının hem tarihsel hem de coğrafi farklılıklar gösterdiğini savundu. Türk sanatının, kendi gelişme koşulları içinde değerlendirilmesi gereken bir olgular sistemi olduğu belirtti ve bu düşüncelerini hem yapıtlarında, hem de çeşitli ülkelerde yaptığı konuşmalarda, verdiği derslerde yaymaya çalıştı.
Türk, Osmanlı, Anadolu, İslam mimarlığı ve sanatını konu alan kitaplar, makaleler yayımladı. Kitapları üniversitelerde okutuldu. Eserleri sadece akademik çevreden değil, aynı zamanda konunun meraklısı okuyuculardan da büyük ilgi gördü. Özellikle İstanbul’u konu alan kitapları, birçok kişi ve kurumun kütüphanesinde yer buldu.
Yaşamı boyunca araştırmaları, eserleri ve dersleriyle hayatımıza dokunan, mimarlık dünyasının değerli ismi Prof. Dr. Doğan Kuban’ın vefatından büyük üzüntü duyuyor, yakınlarına ve Türkiye mimari camiasına başsağlığı diliyoruz.
